venres, maio 18, 2018

E ti que pensas dos españois?*


“Distingo (...) los buenos españoles de los malos, y no se crea que es mi intención confundir el criminal con el inocente; aunque por otra parte es positivo que todos los que han venido a América con ideas de mando y autoridad, han sido unos tiranos, ingratos y desconocidos; lo que nos sirve de lección, para que los recibamos siempre con la más severa circunspección.” Así se expresaba Francisco de Miranda  o 5 de xullo de 1811 no Congreso Constituínte de Venezuela que declarou a Independencia. Van alá  máis de douscentos anos.

O líder americano non foi tan despectivo  como Cánovas del Castillo. Segundo se di, cando  Manuel Alonso Martínez, presidente da comisión redactora da Constitución de 1876, lle transmitiu que non atinaban co xeito de definir aos que eran españois, o presidente do consello de ministros espetoulle: “Pongan ustedes que aquellos que no pueden ser otra cosa”. Don Antonio era raposo fino e foise relevando con Sagasta na condución dos restos imperiais cara ao chamado desastre de 1892. Fraga intentouno patrimonializar cando se cría destinado a ser o reformador do franquismo, e o ínclito José María Aznar pretendeuno elevar aos altares patrios.

Aquela Constitución, a máis duradeira das españolas, e paréceme que vai seguilo sendo, definía os españois como aqueles nacidos neste territorio (incluídas as chamadas provincias de ultramar), os fillos de pai ou nai española, os estranxeiros naturalizados e, aquí debería vir a chanza canoviana, “los que sin ella hayan ganado vecindad en cualquier pueblo de la Monarquía”. As constitucións posteriores, a republicana e a actual, deixaron a cousa nunha referencia ao que estableza a lei.

Andan os medios de comunicación, e os políticos, enleados en profundas reflexións ante a insondable cuestión presentada por Domenech, o portavoz dos comúns e delegado territorial de Podemos no Principado; cando lle preguntou ao presidente “en custodia” Torra que pensa dos cataláns que se senten españois?. A tal “questiuncula” sumouse con lostregante rapidez a alcaldesa de Barcelona e con ela “tutti quanti” teñen gañas de amosarse como máis patriotas españois que ninguén. O interrogante semella máis o resultado dunha estratexia madrileña que dunha práctica socrática. O caso é darlle ao presidente formal da Generalitat, máis ben xefe do goberno, xestado en prolongado parto e ameazado con non moi duradeira data de caducidade ben por misión cumprida ou  encarceramento preventivo. Andan os preocupados por gobernar España con xogos de patriotas bailando ao son dos cidadáns extremos. Os comúns aceptan un papel subsidiario en Cataluña e pretenden presentarse como o posibilismo de esquerdas en Madrid. Caneíños en curto que non resolven nada; para iso precísanse políticos e intelectuais dos que non hai.

Sóame un retrouso musicado “o sentimento é libre”. E non vai ser. Que se pensa dos cataláns que se senten españois? Que se pensa dos cataláns que non se senten españois?. Un quixera agardar que non se pensase nada, simplemente se respectasen eses sentimentos. Cada un sente o que sente e o que quere sentir. Cando os deputados de Cs non cantan Els Segadores en sede Parlamentaria, será porque non senten o himno nacional catalán, porque non se senten cataláns. Son tan libres como cando os xogadores rusos respectan en silencio os acordes do himno monárquico español. Outra cousa é que os cataláns,  polo menos cando ían á  mili, tiñan que cantar os himnos patrios ou que os rusos obrigasen os españois a entoar o  canto estepario.

E se os chíos do xefe do goberno, que o presidente está en Berlín, lexitimado pola sinatura da súa maxestade e do presidente do goberno español en diario oficial, poden ser de maior ou menor gusto, ao igual que algúns dos seus artigos, máis que dicir dos inflamados discursos patrioteiros emitidos por radios e televisións (mesmo con petición de bombardeos) ou dos iracundos artigos de prensa entre os que salientan as firmas locais de Barreiro Rivas e Blanco Valdés.

 A solución dos conflitos políticos atópase no territorio da democracia e non no espazo da sentimentalidade. E Torra, por non sentirse español, por sentirse catalán e por coidar que a alternativa para o seu país a estas alturas é a independencia, non é nin xenófobo, nin supremacista. Iso sería impoñerlle a quen non queira ser español que se sinta español, como pode pretender a actual constitución.

Por certo, Estat Català, un partido co que parece que expresou a súa identificación Torra e polo que se sataniza, tiña, en 1936, como secretario xeral a Joan Cornudella, quen nos anos corenta formou o Front Nacional Català, o primeiro partido independentista baixo o franquismo, e terminaría sendo deputado no Parlament nas bancadas do PSC. Aínda máis, de Estat Català, xa nos anos trinta, escindiuse un grupo Estat-Català-Partit Català Proletari, un dos grupos fundadores do PSUC, o partido dos comunistas cataláns, que anos despois promoverían Iniciativa por Cataluña que hoxe forma parte de En Comú-Podem que fala por boca do historiador Xabi Domenech autor da “questiuncula”. En fin, as voltas que dá a vida. Pola súa banda  Torra é identificado tamén con Acció Catalana, un partido que poderíamos encadrar na esquerda liberal e que formou parte das candidatura da Fronte Popular en febreiro do 36.

En fin, descoñezo as publicacións de Torra, xestor empresarial, editor, xestor cultural..., non podo opinar, pero todo semella unha operación de derribo para ver de mandalo a Estremera.

Volvo recuar; 1863; cento cincenta anos: “Ben din que todo neste mundo está compensado, e ven así a sofrir España dunha nación veciña que sempre a ofendéu a mesma inxusticia que ela aínda máis culpable, comete cunha provincia homillada de que nunca se acorda, como non sexa para homilla-la aínda máis. Moito sinto a inxustizas con que nos favorecen os franceses, pro neste momento casi lles estou agradecida, pois que me proporcionan un medio de facerlle máis palpabre a España a inxusticia que ela á súa vez connosco comete”. Isto está no prologo de Cantares Gallegos , Mais adiante na composición 29, A Gaita Gallega, a IV estrofa di: “Pobre Galicia,non debes/ chamarte nunca española,/que España de ti se olvida.../.

A nosa Rosalía debía ser tamén unha supremacista como Torra ou quizais era simplemente unha chorona por  galega, pobre, infeliz y sucia...

·        Publicado en A Nova Peneira, maio 2018

Ningún comentario:

Publicar un comentario