Déjà vu*

O meu tío-avó Nilo gustaba de contar, ás veces sen vir moito a conto,  historias do Catelo da Veiga, durante moitos anos o único garda municipal da vila. Os domingos, e os días de feira, vestía guerreira branca que se tornaba azul o resto do tempo. Ao Catelo, nos atarefados días “de branco”, mandábano dirixir o tráfico no cruce. Nunca excesivo, de comparalo co de hoxe. Despois din que non hai cartos!, repite, unha e outra vez o meu tío-avó Nilo, e non hai máis que coches!.

O caso é que como os vehículos non eran moitos o Catelo aproveitaba para ancorarse no extremo da barra do Estatequieto. As horas pasaban e as “tazas” baixaban. Mentres, ollaba pola fiestra. Cando se acugulaban uns poucos seiscentos, botaba o pé fóra, sacaba o pito, o de chifrar, daba uns cantos pitidos e desfacía a melé. Un daqueles días longos, xa na sesión vespertina de desgaste de barra e ollada avesa, uns cantos automóbiles xuntáronse nas estreituras do cruce. O Catelo abaneou a cabeza, ao que axudaba o ribeiro en fermento, saíu decidido a resolver a encerellada, doulle paso ao que viña polo norte, ao que avanzaba polo sur, ao que subía pola esquerda e ao que baixaba pola dereita. Tres deles bateron de morros, o outro subiu a beirarrúa e case entra na tenda do Capricho. O Catelo colleu un bo rebote, guindou o chifro no chan, pateouno con toda a alma e comezou a berrar: “iso xa o vía eu”. Cando se fartou de abanear os brazos como se fose napolitano e non da Veiga, tirou para o seu curruncho da barra, sacou a gorra de prato, suspirou e acariñou a fronte, mentres o Estatequieto enchía a cunca.

Daquela, había pouco que o meu tío-avó fora dar un garbeo por París. Non lle durara moito, seica non lle sentaba ben o clima. Pero aprendera unhas cantas palabras que dicía botando os fociños para fóra e apertando os beizos como o cu dunha galiña. Cando contaba este conto do municipal, dicía: “déjà-vu”!, o Catelo, xa o vía vir!, presentíao!.

Quedoume a francesada, sobre todo por que un, daquela, mozo de gustos estrafalarios andaba a escoitar entusiasmado un disco homónimo dos nosos admirados Crosby, Stills & Nash  ao que se lle acababa de sumar un rapaz chamado Neil Young. Por certo que nisto das xeracións e educacións sentimentais as cousas son ben curiosas. Adrián Solobio tivo que andar ás voltas por Toledo e Madrid, mesmo por outras cidades europeas para decatarse do valor dunha cultura de seu; algúns mozos da miña xeración apampabamos coas negras reviravoltas dos  vinilos anglosaxóns para rematar dicindo co trasunto de Otero Pedrayo: “Endexamais entenderei España”. Ben, non é tan simple, pero que ben seguen a soar aquelas voces e guitarras.

Hai meses, dende que comezaron a falar de Vistalegre 2,  que me volveu ao maxín o ridículo xesto do meu tío-avo pronunciando aquela especie de esconxuro gavacho. Tal e como ían as cousas, comezoume a dicir un aire tras a orella, non só, isto xa o vía eu!; senón, isto xa o vin eu!, moitas veces. A xeración mellor formada,  que aínda non demostrou nada, non deixou de xogar coa ola ata que escachou. Tamén o dicían da nosa; eu son o primeiro universitario dunha estirpe secular de labradores; na seguinte a min deben ser case todos e todas cando menos “estudados”.

Non hai moita novidade. Rajoy é da miña xeración, e segue a mandar; como o seu pai, o seu avó... Tampouco hai moita nova na esquerda, na española, e na que se reclama periférica. Prefire que se esnaquice a ola con tal de  quedar co anaco máis grande. Onde vai!, nin se pode comparar!, podendo ser unha irredutible oposición para que queremos gobernar.

Mentres Atila anda a ferrar os cabalos.

* Publicado en A Nova Peneira, febreiro 2017