mércores, decembro 19, 2018

Chega Marañao*


Na nostalxia infanto-adolescente de quen escribe hai un nome eufónico, un lugar case descoñecido, mítica referencia paterna: a ponte do Marañao. Alá, pola estrada da Graña, a seguir a de Mouríz ata o linde municipal entre O Carballiño e Cea, cabalgando sobre o río que achega caudal ao Arenteiro. O meu río grandísimo que as ensinanzas do tempo, estrañadoras de nós, agochaban.

Había que memorizar o caudaloso Marañón peruano que preñaba o río mais longo do mundo, ata saber do Maranhão brasileiro facendo reviraganchos polo estado de Goiás, non pola parroquia de Lalín famosa pola curandeira, ou mesmo acordar o estado do Maranhão, denominación primixenia do norte  para diferencialo do sur, o Brasil. Pero e nós que sabiamos destas grandezas da nosa lingua enxertadas na inmensidade continental?.

O Marañao era onde San Benito curaba as espullas ou verrugas. Era tan avogoso que a min tiroumas e iso que foi por dobre interpolación. A min non me levaron, e miña nai mandou a ducia de ovos por unha veciña, quizais máis devota. O santo xeneroso fíxomas desaparecer.
Agora chega Benito Marañao, un policía que emerxe da imaxinación farturenta de Bieito Iglesias que terá que resolver un dobre feminicidio na Auria de hoxe. O inspector, un corentón, en remedo quevedesco, pegado a unha napia de boa tallada, segundo lle aparentou a Xulio Gayoso, autor dunha ducia de ilustracións, e unha máis, que iluminan momentos intensos destes Guías Caninos (Aira, 2018).

Un escéptico, moito, e cínico, un chisco, medio desertor do arado que se meteu a policía non para imitar os protagonistas das series americanas senón para vivir de estoa, isto é sen pegar selo,  como el mesmo afirma, e que, ao fin, terá que recorrer ao can paterno, o Pastrán, para que faga o traballo do que non dan conta os relambidos cans policiais.

O policía nacional Benito Marañao, neto dun fuxido, fillo dun mundo que se esvaece, trousa coa “manada” e o fanatismo madridista, non sabe en que equipo xoga Chesterton e está preocupado por se o Barça, a súa unica paixón xunto ás cancións italianas, ficha a Verrati ou a Pogba. Mais aínda é humano,o seu nihilismo non lle anulou a sensibilidade precisa para investigar o asasinato de dúas mulleres, acudir ao neno morto nun contedor, a adolescente que se guinda dende un piso elevado ou escorrentar uns universitarios que acosan con brutalidade unhas colegas, na vez de andar a botar contas de cando lle toca o ascenso ou de apañar un posto de relevo nunha carreira que para el é, en exclusiva, o sustento necesario.

Debuxo: Xulio Gayoso
Descrido en todo. “E digo eu onde está escrito que viñamos a este mundo para ser queridos”, preguntase inquieto pola indiferenza de Marita, que só lle prestará atención cando saia en heroico retrato en La Región e tras convite parisino.

Retranca, humor de sorriso permanente, non de gargallada estrondosa, dominio da técnica literaria e do relato policial, construción dunha lingua para dar o chimpo da oralidade, dun mundo en extinción, a contemporaneidade.

Ese esforzo, case en solitario na nosa literatura, de Bieito Iglesias por axeitar a expresión campesiña non para poetizar a nostalxia, non para encinestrarse na etnografía, senón para describir a realidade actual, mesmo, en frase feita, a máis rabiosa actualidade.

Prolongado desvelo, dende hai máis dun cuarto de século, encetado en Aventura en Nassau ou naquela Miss Ourense das andanzas do inspector Gumersindo Nespereira, agora xubilado con non moi boa pensión e conselleiro de Benito Marañao entre partidas de tute e cántigas con acordeón.

A diferenza de outros autores de relato policial que ceiban a súa imaxinación ata inverosimilitudes excesivas, Bieito Iglesias limita as súas á  realidade auriense de fantasiosas ocorrencias das que son boa mostra, en xeral, a política provincial, e, en especial, ese fenómeno inspirador, ou inspirado, do exitoso beppegrilismo, triunfante na cidade das pontes.

Agardamos xa por outra entrega de Benito Marañao tanto por ficar sen resolver a súa perigosa tirapuxa cun fodinchas con haiga como por que as últimas palabras de Marañao son, arremedando a Clint Eastwood, “Volverei, fillos dun can!”

*Publicado en Novas do Eixo Atlántico, decembro 2018


Ningún comentario:

Publicar un comentario