Cas nosas mans suicidas/
espallaremos no carroussel dos ventos/
os
catro puntos cardinaes/
Mentres o timonel/
arrumbará
proa a Ningures
Manuel
Antonio: De catro a catro
Dentro
duns meses fará cen anos que o pailebote branco, o “Constantino Candeira”, se
botaría ao Miño, na Pasaxe de Camposancos, para que Manuel Antonio fixese as
súas prácticas como mariño mercante e escribise, nos cento setenta e un días de
navegación, entre 1926 e 1927, gran parte do seu célebre De catro a catro. A vida de ambos, barco e poeta, non foi moi longa
en duración pero si en memoria. O rianxeiro naceu co século pasado e faleceu
trinta anos despois; ao guardés,
rebautizado como “Peregrin Fos”, escangallouno un temporal contra o dique do cargadeiro de mineral do Rif en 1949.
Ás
veces un cavila nesas “mans suicidas” que dirixen o pailebote “proa a
Ningures”. As veces un matina que esas mans non son doutros senón “nosas” como
nos recorda o poeta.
Ben
sei que aplicar conceptos propios da condición humana aos colectivos sociais é
alterar a percepción de ambos, mais ás veces un ten a doada propensión a facelo.
Onte falabamos do sufrimento que leva ás persoas a querer deixar de vivir;
tamén, un ten a tentación, reitero, como simple recurso, de procurar
explicación de determinados comportamentos colectivos a unha pulsión suicida.
Cando menos no noso caso.
Dende
a coñecido pé de Castelao de “En Galicia non se protesta, emígrase!” ata o desleixo patrimonial e
natural; dende o abandono da maior creación cultural dun pobo que é a súa lingua
ata ese deixarse ir, indiferente e indolente, cara ao avellentamento, a perda de recursos, de
expectativas, de iniciativa e a reiterada entrega do leme a temoneiros que nos
dirixen a Ningures.
Ás
veces un escoita voces exculpadoras, as desfeitas patrimoniais e ambientais
fixéronas as administracións, si, pero alguén as puxo aí, deulle respaldo por
acción ou omisión; é a forma marxinal de inserción da economía galega na española
e europea a que impide desenvolver recursos ou os desaproveita, si, pero non se
ven reaccións grupais, cooperativas e só guerrilleiros que van por libre.
Ás
veces un ten a sensación de que, en parte, a miña xeración quedou prendida da
nostalxia, como Otero, ou, en parte Losada e Risco, dun mundo arcádico de
pobreza feliz, de miseria levadeira, de infancia perdida e vizosa lingua común.
Ás
veces un ten non só a primeira sensación do poeta: “Fomos ficando sós/o Mar o
barco e mais nós” senón a síntese final do poema “E ficamos nós sós/ sin o Mar
e sin o barco/nós”.
Sábado,
10 de xuño de 2017
Ningún comentario:
Publicar un comentario