Os limites da vinganza

O domingo practiquei un deses praceres que nos podemos permitir a veciñanza miñorá e achegada. Ir a un cine dos de sempre. Unha sala que vai pola vella pero con tecnoloxía actualizada e unha programación excelente non sometida a criterios do consumismo instantáneo. Criterio nos filmes exhibidos compaxinado con sensatas prohibicións,  a través de carteis feitos a man con textos como: “Se ruega no comer chicles, pipas y  otros alimentos que puedan molestar a los espectadores”, “Se ruega a los espectadores no encender los cigarrillos hasta abandonar la sala” ou “Apaguen sus moviles” (unha pena que a esta advertencia non lle fagan caso).

Fun  ver un filme fresco, sorprendente, para min, do recoñecido director iraniano Asghar Farhadi. Un que non segue o cine, nin outras cousas, ao detalle, non vira antes ningunha das súas películas a pesar de acadar esta xa o seu segundo Óscar (2017 e 2012) á mellor película en fala non inglesa. Esta O viaxeiro,  a anterior A separación. O cineasta non foi recoller o premio deste ano en solidariedade cos seus concidadáns vítimas da política xenófoba de Trump e a súa maioría.

Un xogo coa representación teatral de Morte dun viaxante de Arthur Miller, e tamén a cultura norteamericana, na que actúa a parella protagonista, permítelle un ir e vir dende a realidade ao escenario, ás veces un chisco forzado. A parella de actores, no Teherán só intuído, teñen que se mudar de casa, este traslado alterará de forma substancial a vida da parella e tamén o desenvolvemento do filme que dunha narración visual con atrevidos encadres irá derivando nunha narración case teatral. Nesta evolución narrativa o guión e a dirección conseguen prender  o espectador nunha feitura de thriller tan aberto que as interpretacións poden ser moi variadas.

O “intríngulis” do asunto está en que na nova casa a moza, Rana, sofre unha agresión que o guión deixa sen concretar en detalle. O mozo, Emad, que nun principio, ao contrario que a moza, procurou integrar o conflito na vida cotiá, co paso dos días tomará a agresión dun xeito obsesivo e irá amasando unha profunda sede de vinganza. Procurará atopar  o autor da agresión mentres a tensión vai en aumento entre a parella pola distinta actitude ante a agresión.

Paseniño as tensións sociais, patriarcais, machistas, atávicas, acumúlanse ao longo do filme empezoñando o carácter do protagonista e arrastrando a  parella cara a ruptura.

O exceso no castigo infrinxido polos desexos de vinganza vólvense contra o vingador.

Alguén deberá ter en conta a advertencia de Asghar Farhadi ante o anuncio de ETA do seu desarme unilateral e incondicional para o próximo 8 de abril.

Mércores 22 de marzo de 2017