De bibliotecas

En el zaguán hay un espejo, que fielmente duplica las apariencias. Los hombres suelen inferir de ese espejo que la Biblioteca no es infinita (si lo fuera realmente ¿a qué esa duplicidad ilusoria?...

Borges, La biblioteca de Babel, Ficciones

Biblioteca de Nova York

Hai polémica en  Nova York por mor dos estantes da súa biblioteca, a celebre, a da Quinta Avenida. O seu director non aclarou se no proxecto de renovación e ampliación da mesma se contempla a conservación dos famosos andeis. Só manifestou que se estudará o seu uso. Que uso van ter, díxolle unha señora, colocar os libros.

A polémica vén orixinada porque os informes técnicos recomendan a retirada dos  estantes que gardaron os preciosos e útiles volumes dende a posta en marcha da biblioteca en 1911 por causa da normativa contra incendios que obriga a uns parámetros que non cumpren as baldas. Agardo que gañen os conservadores e a fermosura da madeira avellada siga a encher as paredes da biblioteca.

Biblioteca e Arquivo de Galicia. Cidade da Cultura

Dígoo porque cando visito a biblioteca e arquivo de Galicia, na morta de nacemento Cidade da Cultura, éntrame a friaxe de non ver nada quente, de sentirme no espazo baleiro,na estética fantasmal, na fantasiosa presunción, na frialdade do quirófano,  baixo o esbrancuxado po do cal hixiénico, onde o que menos importa son os libros, uns aquí e outros alá, perdidos nos andeis. A sensación que teño no interior da nosa biblioteca é a mesma que me produciron as imaxes que publicaron estes días os xornais dunha espectacular biblioteca, seica futurista, na que unha gran parte dos libros son só aparencia.

Biblioteca de Tianxin-Binhai

Na biblioteca de Binhai, en Tianxin, na baía de Bohai, no oeste da China, os estantes superiores non teñen libros, senón pranchas de aluminio que os aparentan. Seica no proxecto inicial o  estudio holandés que a deseñou incluíra un sistema de escaleiras ata os andeis máis altos pero as présas por rematar a obra das autoridades locais fixeron que se abandonase o proxecto inicial. Binhai é un importante centro económico cunha poboación duns dous millóns e medio de habitantes e un crecemento anual dun 30% que agora conta con outro espectacular edificio, non sei se de moita utilidade como biblioteca. O frenesí é unha das característica da China actual, a do capitalismo salvaxe que con cólera, rebeldía e dozura nos describe  Yu Hua en Brothers (Seix Barral, 2009). Pódese coñecer pola versión en castelán da tradución inglesa do mesmo título e, en consecuencia, cunha dupla traizón ao orixinal.

A reforma da biblioteca neoiorquina, segundo o proxecto doutro  estudio holandés, anda enleada coas normativas contra incendios. Non deberían andar tan preocupados os xestores cos estantes de madeira, os incendios destrutores de bibliotecas son obra humana. Ben se sabe que a de Alexandría foise consumindo en continuados saqueos e incendios ordenados polos civilizadores romanos (César, Aureliano, Diocleciano, Teodosio O Grande) tal e como lle aconteceu á de Saraievo destruída polas bombas incendiarias serbias. Reconstruída, con axudas europeas e capital qatarí, e reinaugurada hai catro anos.

Biblioteca de Saraievo; agosto de 1992

Dende os outeiros dominados polas milicias serbias, na noite do 24 ao 25 de agosto de 1992, disparáronse proxectís de fósforo sobre a biblioteca rematada de construír en 1894 nun estilo ecléctico e orientalizante cando xa a capital era parte do Imperio Austro-Húngaro. Parece ser que quen ordenou o ataque foi un profesor da universidade de Saraievo especialista en Shakespeare, Nikola Koljević, que tras a desaparición de Iugoslavia converteuse no número dous da República Srpska que comandaba o psiquiatra, tamén amante da poesía, Radovan Karadžić.

Prefiro cores cálidas e libros amoreados.

Domingo, 26 de novembro de 2017