A
nacenza dun cativo, ou cativa, vén sempre acompañado dunha cuestión irresoluta,
a quen se che parece? Afortunadamente as diferenzas nas “parecencias” non
acostuman xerar debate, senón un dubitativo encoller de ombros ou unha
expresión, entre insegura e indiferente, de,
non sei que che diga!, que deixa as portas abertas a que uns días, ou
meses, despois se poida afirmar, oes tes razón, é cuspidiña a tal!; ou
tamén, e dicías ti que non se parecía a
cal cando é o vivo retrato, eh!.
Como
entre nós houbo novidades desta caste, o debate das semellanzas, do ten un aire
ao pai..., cala, cala que é como a nai..., non sei eu pero o queixelo é dos de
alí..., pero a boca e dos de acolá..., avanza xa retrotraéndose en xeracións
pois nos ollos é como a avoa tal..., si pero o corte do nariz é da bisavoa
cal...
A
min dáme que nestes asuntos a cousa está no que a ti che pareza e que se mete
entre os miolos unha “parecencia” e xa
non a das quitado da cabeza.
Hai
moitos anos lin: “persoa miúda e de poucas carnes, case amarelo de cor,
pequeno, calvo e desdentado”. Era o xudeu Xacobe do breve relato homónimo que
Casares incluíu en “Os escuros soños de Clio” (1979). Libro do que Torrente
Ballester, sabía do que falaba, dixo: “Son bromas gastadas á Historia con
enxeño xoguetón e perspicaz, cunha graza de fondas raíces que, se unha se
enrosca no corazón a outra se crava na intelixencia, e dá ese resultado
indefinible que é a flor da literatura”.
A
lectura da descrición casariana influíu en min de tal xeito que sempre chamei
“o xudeu”, por Xacobe, a un home, de idade provecta que atendía unha tenda “de
todo”, fronte á praza de abastos de
Gondomar. Era, é, un espazo reducido no que collía dende sacos de patacas ou
cebolas ata a máis estraña das especies asiáticas, as máis variadas bebidas
alcohólicas ou o máis sofisticado dos produto de beleza. Por riba, estaba
aberto a calquera hora do día e parte da noite. Aquel home miúdo a quen podías
demandar calquera rareza que non só che respondía de forma inmediata senón que
descentellado aparecía con ela sobre un mostrador, que delimitaba con
contundencia o espazo reservado ao público e coa mesma espampanante celeridade
facíache a conta sobre unhas resmas de papel de envolver, foi sempre, para min,
a encarnación do xudeu Xacobe.
Onte
volvín ler o conto e ao chegar a descrición amentada apareceume a imaxe fugaz, lostregante
, coma dun escáncer liscante, movéndose por entre a inmensa variedade de
produtos equilibradamente ordenados, daquel home que fixo da súa vida atender
os clientes. Dicían que non pechara nunca.
Infelizmente
faleceu, non como o xudeu Xacobe, que nacera nos tempos de Cristo e non morría
porque “non era outro que Cartáfilo,(...)
aquel porteiro de Pilatos que arrempuxara a Cristo camiño da rúa para que saíra
pronto ao seu suplicio e que quedara por esto condenado a agardar a volta de El
Señor ata o fin do mundo”. Esperaba Xacobe pola morte reparadora, canso de
padecementos e sufrires, sentado nun tallo na porta da súa casa pontevedresa.
Para
as persoas da cultura da imaxe quixera expoñer as miñas “parecencias”
identificadoras entre o xudeu Xacobe, o meu tendeiro de Gondomar co personaxe
creado por Matt Groening dentro dese magnífico retrato da sociedade
norteamericana destes tempos que é a serie Os
Simpson, Charles Montgomery Burns, máis coñecido como o señor Burns ou
Monty Burns.
Os
tres son cuspidiños, mais as “parecencias” son só físicas, xa que tanto o xudeu
Xacobe, que agardaba estoico o día do
xuízo para que non se nos acabase o mundo aos demais, como o tendeiro dilixente, eran boas persoas,
cousa que non se pode dicir do eterno, este si que non quería morrer, señor
Burns dono da central nuclear de
Springfield ao que non lle chegaba o tempo para ser máis rico.
O
único que non eran, nin o millonario norteamericano nin o comerciante gondomarés, era desdentados. Ambos tiñan unha
brillante dentadura postiza.
Luns, 14 de agosto de 2017
Ningún comentario:
Publicar un comentario