Mortes ocultas

Rubio Rojas. El suicidio de Marat.
Óleo/lenzo 19.69x15.75

Acaba de publicar o IMELGA (Instituto de Medicina Legal de Galicia) o informe anual de 2016 Lin algunha referencia agachada nalgún xornal. Pódese consultar.

No seu informe o organismo forense chama a atención sobre o número de suicidios: “nestes últimos 5 anos, nunca diminuíu dos 300 casos, estando cerca dos 400 no ano 2014, e arredor dos 350 nos anos 2012, 2013 e 2016. As mellores cifras son as de 2015, pero inda así falamos de cifras moi altas. Para darnos conta da magnitude do problema, cabe dicir que  neste último ano as mortes por suicidio  foron 2,44 veces superiores ás mortes por accidente de tráfico”.

Cifras estarrecedoras, ignoradas con reiteración, ou ocultas?. Mentres os datos sobre os accidentes de tráfico, non pretendo desdramatizalos, reitéranse nos xornais e telexornais, mesmo en anuncios cun forte impacto emocional, en indicacións nas estradas, con abundante presenza de gardas de tráfico, con ameazas e multas contundentes, pola contra o máis absoluto silencio cobre vergoñento as mortes suicidas. Non digo que cumpra anuncialos. O efecto funciona, pero si que fronte aos abundantes, nunca serán excesivos, medios empregados para reducir as mortes por accidente de tráfico, apenas se dedican recursos á prevención do suicidio; mesmo nin se fala desa dura realidade que vai máis alá das cifras porque supón o fracaso de proxectos de vida, pero tamén dunha sociedade que non só non é quen de ofrecer e dar respaldo a eses proxectos, senón que recorre á ocultación, ao disimulo, ao encubrimento, ao finximento,  a consideralos casos raros de persoas especiais, xa que recoñecelos sería admitir o fracaso dun modelo social baseado no individualismo, na competición feroz e na desconsideración co fracaso.

Lembremos os datos absolutos de 2016, 349 vítimas de suicidio, estarán todas?, fronte a 143 por accidentes de tráfico. Hai dez anos, en 2006, xa eran elevados, foron 295 casos pero en 2014, os suicidios foron 394, case cen máis. Suicídanse menos as mulleres que os homes e o maior número concéntrase na franxa de idade de entre 35 e 64 anos e despois entre as persoas que superan os 65 anos.

Poderíanse facer moitas interpretacións a partir destes datos, pero xa as fixeron sociólogos, psicólogos e psiquiatras ao longo de moitos anos. Só queriamos acordar.

Luns, 31 de xullo de 2017