xoves, xaneiro 11, 2018

A valente Izaura

Izaura Gomes Peres
O nome de Izaura Gomes Peres  xorde sempre nas pescudas sobre o período republicano e a persecución franquista nas terras miñotas. Muller de ideas progresistas e republicanas; animadora do agrarismo antiforal; escritora en prensa portuguesa;  colaboradora do Nuevo Heraldo da Guarda que dirixía Juan Noya; protectora do guardés na casa de Figueiró durante máis de cinco meses; argallante da fuxida, dende Lisboa, de Alonso Ríos despois de rasurar as barbas do Siñor Afranio; esposa de Paquiño de Figueiró, asasinado en Mondariz.

A súa, unha vida de traxedia. Filla de emigrantes tomiñeses, naceu, en 1905, en Lisboa. Medrou entre os estertores da monarquía de Manuel II e o alborexar da inestábel República coa morte sobrevoando a vida dos seus. Cando os pais casan, xa eran viuvos. O pai era tío da nai. Aos seis anos de nacer Izaura, morreu o pai. Un ano antes fixérao un medio irmán. Despois a irmá maior; tres anos máis tarde o outro medio irmán. Logo dúas irmás. Cando tiña 15 anos, a nai.

Entre Lisboa e Figueiró transcorreu a súa vida. Á aquela moza, rica e fermosa,  a morte roldouna mesmo como paixón amorosa. Foi noiva durante un tempo do tristemente célebre “O Rubio”, dereitista, despois falanxista, vitimario, que rematou por virarse tolo “baixo o remorso do moito mal que fixo”, segundo deixou escrito Juan Noya.

Ás doce da mañá do cinco de outubro de 1936 o xuíz municipal de Mondariz procedía á inscrición dos cadáveres de Manuel Piñeiro Zúñiga, Domingo Paramos Núñez,  Manuel Pérez Besada, Hipólito Gallego Camarero, Fernando Rubio Estévez,  e  do home de Isaura, Francisco Rodríguez Otero. Segundo o escribán municipal a morte producírase sobre as seis da tarde do día anterior, nos arredores da vila de Mondariz.

Podemos imaxinar, naquel día de outubro, o corpo miúdo de Isaura que acollía a fortaleza da muller na que a morte batera en tantas ocasións e presentir  a dor xerada polo crime cometido no corpo amado. Aquela muller dirixíndose a Mondariz para recoñecer o corpo do seu Paco.

Contan que, na noitiña daquel cinco de outubro, cando o coche  a deixou na beira da estrada, ao encetar o camiño cara a Figueiró, aos poucos, este foise enchendo de veciños da parroquia, de homes, que iluminaban o seu paso con candís, velas e fachucos... e a acompañaron ata a porta da casa. Alí agardábana as mulleres da parroquia para consolala no dó.

Non é doado imaxinar unha escena con tanta forza solidaria, emotiva e mesmo estética.


Mércores, 3 de xaneiro de 2018

Ningún comentario:

Publicar un comentario