Os novos caladiños

Recordo as miñas infantís e adolescentes Semanas Santas como días escuros, morados. Os que viviron aquelas xornadas seguro que teñen unha lembranza, cando menos, tan carente de luz como a miña. Eran días de obrigada tristeza; como o Nadal o era de obrigada alegría. O aburrimento expandíase como a couza durante as vacacións, xa en si curtas. Música de misa na radio, película de romanos na tele, pero das de Cristo, nada de gladiadores ou de Hércules; silencio, o cabelo e o rostro das mulleres cubertos con velos; os homes con garabatas negras e cabezas gachas; unhas e outros agardando rendidos polos oficios.  

Ás veces apaño estes recordos en conversa cos da miña quinta; remato coa provocación de: Tal cal Kabul, hoxe! Dinme que esaxero. Mais coido que teñen a fortuna de empregar a racionalidade humana de acordar o bo e esquecer o malo.

Mais sempre fica algo. Un gustaba da procesión dos caladiños. Era de noite, supoño que seguirá sendo. A Garda Civil con escopetas, cintos e adobíos amarelos e o tricorne acharoado a brillar, rodeaban a imaxe do Cristo torturado empoleirado nunhas angarellas. O cura presidía a escena seguro de que os ollos pousaban nel e el nos dos demais para que soubesen que pasaba lista. Por tras, as autoridades municipais e do partido único; a música de corneta e tambor e despois o populacho. No medio as sometidas, unhas arrastrándose de xeonllos, outras descalzas, con fervor insólito; ás beiras, en ringleira, os demais. Alí no medio dunha das fileiras ía eu coa miña vela agarrada a unha variña e cun cucurucho de papel para que non caese a cera sobre alguén. Xusto o que a min me gorentaba, ver como a cera lle estragaba o traxe de domingo ao  de diante ou apañar aqueles santos lagrimóns que descendían polo cirio abaixo para facer bólas, monecos ou darlle formas diversas a aquela nosa plastilina.

Era o mellor da Semana Santa. A vila ás escuras, mal iluminada polos trementes chamas emerxentes do ardor procesional. Mesmo unha daquelas noites houbo algo que contar. Ao chegar a cabeza da manifestación á altura do bar do centro, ao Fidel, que xa tiña nome raro, un provocador que daquela fumaba en boquilla como as señoritas e rexía o café que polas noites se convertía en timba, déuselle por saír ao balcón da súa vivenda, en pixama, bata de casa e a boquilla entre os dentes. O cura armoulle a de “deus é cristo”, montoulle un mitin e o iconoclasta Fidel tivo que ir a cea cu e agocharse na casa. O cura considerou a súa fazaña un triunfo sobre o mal. Descoñezo a opinión do Fidel.

Isto viña a conto de darlle a miña opinión sobre os novos caladiños, aos que hai uns anos chamábanlles “abajo firmantes”. Refírome ás xentes da cultura, da canción, do cinema, profesores universitarios, escritores de éxito máis ou menos temporal, filósofos cun libro simpático, xornalistas de pluma afiada e demais xente da farándula que gustaban de protestar poñendo o seu nome ao pé dun escrito-manifesto. Era especial o interese de asinar cando o panfleto se publicaba nun determinado xornal madrileño. Eran os intelectuais, as forzas da cultura á beira do pobo, sobre todo se este ficaba lonxe de Madrid, o saharauí, o palestino, o tibetano, o chiapaneco...; non á Otan, non á guerra, non ao quecemento global, non a Trump...

Hai tempo que están caladiños, sen vergonza. É inmoral o seu silencio tras as cargas do 1º-O, tras o golpe do 155, con dirixentes políticos e sociais encarcerados ou no exilio; tras a ocupación política das instancias xudiciais manipuladas ata os maiores dos ridículos e a restra de arbitrariedades policiais, insidias da prensa, mentiras gobernamentais...

Sobran os dedos das dúas mans para nomear os que foron capaces de expresar non a súa identificación co independentismo catalán, senón que non están obnubilados polo nacionalismo español.

Son os novos caladiños e caladiñas apampados en fileira de cirios trementes.

Venres, 26 de xaneiro de 2018