luns, abril 24, 2017

Aguirre, a cólera ultra

Un non pode deixar de a imaxinar como unha deusa rubia, transunto de Klaus Kinski no filme de Herzog, empoleirada na proa dunha carabela, ou mellor dun bergantín, navegando pola Gran Vía, axitándolle o cabelo un vento frío e seco, cun dedo estarricado, cal Colón, indicando a dirección do infinito e as masas populares seguíndoa e aclamándoa como a gran líder. “Lideresa” seica.

Lope de Aguirre andou polas terras americanas sementando o terror de Deus empurrado pola cobiza dos homes. Derrocou e matou o seu xefe Pedro de Ursúa porque seica só pensaba na súa amante Inés de Atienza, a  que tamén, tendo xa o mando, matou para que os seus capitáns non pensasen nela. Matou o sucesor de Ursúa, Fernando de Guzmán. Declaroulle a guerra ao Emperador Filipe II e proclamouse Príncipe do Perú, Terra Firme e Chile; asolou illas e terras, matou gobernadores, membros do Cabido, soldados, colonos, indios e mesmo a  súa propia filla porque a quería tanto e non soportaba que se deitase con xente ruín.

Personaxe deste calibre sanguento tiña que converterse en recurso literario e artístico múltiple. Entre outros, Ramón J. Sender dedicoulle unha novela, La aventura equinoccial de Lope de Aguirre  na  que se inspirou Werner Herzog para a súa película  Aguirre, a cólera de Deus (1972). Unha demencial travesía polo río Marañón na procura de El Dorado. Rodada “in situ” (isto é, sen chroma key e cousas desas), precedente da Apocalypse de  Francis Ford Coppola. Anos despois o Herzog repetiría experiencia fluvial co “pirado” do Kinski en Fitzcarraldo. Pouco importan as dificultades pois o que nos move é a fe neurótica de Herzog-Kinski-Aguirre.

É evidente que Aguirre, Esperanza, é tamén personaxe  novelesca. Cando a alguén se lle ocorra un relato sobre a corrupción na cloaca capitalina nos anos de viño e rosas terá que construílo arredor desta muller movida pola fe no ultraliberalismo que un día quixo ficar cega e xorda a respecto do que pasaba no seu circulo de xiz. Despois virá alguén que o traduza en imaxes e procure unha actriz que se asemelle ao violento e endeusado Kinski.

Aguirre, a señora, elevou o  listón da corrupción evidente no que pasou aos anais da inmundicia como “tamayazo”; conspirou contra o seu inimigo político Gallardón e rumiou a súa frustración durante un tempo; declaroulle a guerra (política) a Filipe II-Rajoy. Foi quen de saír sorrindo e sen despeitearse ante as cámaras dun accidente de helicóptero mentres o seu xefe tremaba como unha vara verde; fuxiu da policía para que non lle metesen unha multa por estar mal aparcada e resistiu heroicamente cando lle meteron no cárcere (alí segue) o seu “granado” primeiro capitán. A Gürtel, a Púnica, a Lezo andan a dar  voltas na raia de xiz.

Foi ministra, presidiu o Senado e a Comunidade de Madrid. Leva 35 anos en coche oficial pero é unha gran gabadora da iniciativa privada e de adelgazar o estado. Agora chora polo sucesor capitán encarcerado. O orgullo de clase manteraa viva, coa cabeza ergueita en grandilocuente delirio porque sempre coidará que fixo o que tiña que facer. Non terá dúbidas como aquel seu tío Gil de Biedma, burgués polo día e tunante pola noite, que como el mesmo dixo seica lle dera máis desgustos á súa  familia por poeta que por maricón. A señora terá sempre o apoio da súa “familia”, esa que ela marcou cun trazo de xiz.

Aguirre, Lope, non atopou El Dorado. Aguirre, señora, non chegou a presidir o goberno de España. Ambos fracasaron, pero serán personaxes na literatura e no cinema.


Domingo 23 de abril de 2017

Ningún comentario:

Publicar un comentario