O capitán zarabeto

Andei estes tempos a ver a serie Downton Abbey. Nun dos seus últimos capítulos a aristocrática familia, posta en pé, acompañada da súa moita servidume, escoita o discurso do Príncipe Alberte co gallo da clausura da exposición do Imperio Británico en 1925. A novidade era que o discurso principesco emitíase pola radio. O futuro rei Xurxo VI, un neno asustadizo e choromica, zurdo,  zambro e tatexo para o que, como é de supoñer, as intervencións públicas convertíanse nun autentico suplicio. Sobre a cuestión dos speech monárquicos, Tom Hooper dirixiu un filme, con Colin Firth como Xurxo VI, que gañou o Óscar á mellor película en 2010.

Logo o seu irmán Eduardo preferiu casar coa estadounidense Wallis Simpson, mentres lle chiscaba un ollo a Hitler, e Alberte virouse en Xurxo e tivo que afrontar non só a guerra con Alemaña senón tamén a desintegración do enorme imperio que xiraba ao redor de Londres.

Imaxinei o esforzo supremo do rei británico porque me lembrou a un “meu” capitán, hai moitos anos, nun cuartel de Castelló de la Plana. Aquel home serio, elegante, respectuoso, esmirrado de carnes e de xesto duro, cada vez que tiña que dar unha orde, cousa que evitaba cando podía deixando ese labor ao tenente ou aos sarxentos, apertaba os puños con todas as súas forzas ata que se poñían rubios como se alí se concentrase todo o seu sangue, entón, nun só golpe, emitía a súa voz de mando.

Tiven que falar en privado en varias ocasións. Falaba de pé, movéndose constantemente en círculo, escoitaba, fechaba os puños, abría a boca, tomaba aire e botaba as frases de corrido, case nin se lle notaba, agás que se puxese un pouco nervioso.

Como nos meus papeis poñía que eu era psicólogo, chamoume en dúas ocasións para pedirme opinión e colaboración. As dúas veces co susto correspondente, pois que te chamase o capitán ao seu despacho, sen saber por que, non anunciaba nada bo; moito menos onde estabamos, algúns, de soldados, no ano mil novecentos  setenta e nove, estreadas as formas máis ou menos democráticas e antes do golpe de estado do 23-F, alí, na rexión militar, no territorio de don Jaime Miláns del Bosch y Ussía.

A primeira vez foi ben doado. A Policía Militar pillara uns rapaces fumando porros, coido que sería nun día de saída, polas rúas de Castelló. Mandáranos ao calabozo. Eran do sur, “granaínos” coido. Pediume opinión sobre esas drogas e sobre como debía castigar os rapaces. Quiteille importancia e indiqueille que ás veces  o exceso de dureza podía ser contraproducente. Non os castigou moito. Mandoume falar con eles. Cousa que fixen. Entroulles por unha orella e saíulles pola outra.

Na segunda ocasión meteume nunha boa lea. Chamoume para dicirme que ía chegar un rapaz expulsado da Garda Civil, que viña do País Vasco, alcohólico, con varias tentativas de suicidio e que tiña que botar alí, máis ou menos, un mes para rematar o seu período militar e marchar para casa. Facíame responsable do que lle pasara. Ala! un mes detrás do mozo gaditano. En canto me despistaba chegábame borracho, tiña que ir recollelo á cantina ou aguantalo para que non caese cando se pasaba “retreta”. Un día pillou o cinto, púxoo arredor do pescozo e colgouse da liteira  de arriba, tiña que encoller as pernas se quería afogarse. Aquel día tranquilizoume, decateime de que polo de agora non pretendía suicidarse, só que o mandasen pronto para a casa.

Debía ser unha boa persoa aquel capitán tatabexo. Cando menos preocupado pola súa “tropa”, si que o era. E esforzado tamén. Non sei como remataría a súa carreira militar pero a súa eiva ao falar pouco lle axudaba. Matinei, ao lembrarme, que hai profesións case que incompatíbeis coa tartamudez, por exemplo xuíz ou bispo, mesmo ministro, aínda que a Rajoy tamén lle chega.

Mércores 31 de maio de 2017