Unha portada

Síntome abouxado polo rítmico e monótono tris-tras, tris-tras, tris-tras... da pelota de ping-pong en interminábeis partidos de tarde sabatina, mentres, ao fondo, soan músicas novas e cancións incomprensíbeis para un educando afrancesado. Véxome paseando a morriña pola sala de xogos, nos baixos do avermellado e fálico edificio da Laboral de Zamora.

Nun recuncho os curas deixaron instalar un tocadiscos, dicíanlle “pick-up”, era como unha maletiña que tiña na parte superior dous  altofalantes, na inferior o xiradiscos e podíanselle poñer pilas para ir de “pic-nic”. Algúns internos madrileños traen “singles” da súa casa. Mesmo un curiña moderno engaiola rapaces prestándolles os seus comedidos vinilos.

A un rapaz da periferia vilega dun país periférico todo o  asombra, dende o tris-tras amentado ata o tino co que cómpre colocar a agulla sobre o plástico negro para que non remate emitindo un estrondoso brrum  e provocando alporizados bramidos dos compañeiros de liberdade vixiada.

Ao ano seguinte o tocadiscos mellorou substancialmente e comezaron a aparecer LP “long-play” que se reproducían a 33 revolucións. Entre os primeiros que por alí se viron e tamén dos que máis raiazos tiña como pegada física do uso constante, había un de funda colorida, na que estouraban verdes, amarelos, vermellos, azuis, rosas ... unha explosión infantil, naif, unha portada estraña na que unha manchea de xente miraba de esguello cara a un chan que, a algúns,  semellábanos unha tumba e, sobre ela, gravada en letras a base de flores rosas, o nome do grupo, “Beatles”, por riba dunha guitarra colocada como se a fose tocar un zurdo.

Naquela mestura de cores e debuxos os adolescentes internados podiamos descubrir sen dificultades os  nosos personaxes masificados, fosen heroes, estrelas rutilantes  ou cómicos. Intentando recoñecelos pasabamos horas mirándoa, cos catro Beatles rechamantes no centro e repetidos en elegante negro, pegados ao negro pegador de Sony Liston con Marilyn Monroe ao fondo, mesmo por riba da cabeza de Tarzán, perto do Fraco e do Gordo e de Lawrence de Arabia, Tyronne Power, Toni Curtis, Marlon Brando, Tom Mix, Shirley Temple, Marlene Dietrich, Mae West, Bob Dylan...

Mais había serias dificultades para recoñecer moitos outros rostros e mesmo o fixemos moitos anos máis tarde. Alí estaban tamén Albert Einstein, Aldous Huxley antes de que puidésemos ler Un mundo feliz, ou Edgar Allan Poe antes de que pillásemos medo cos seus contos, e tamén William Burroughs, Dylan Thomas, Lewis Carroll, George Bernard Shaw, Oscar Wilde, H.G. Wells. Por alí andan tamén Carl Gustav Jung e Sigmund Freud e as barbas de Karl Marx.

Todos saben da capa de que falo e unha gran maioría das xentes  da miña xeración e posteriores cantaruxamos “With a Little Help from My Friends»”, “Lovely Rita” ou calquera das outras.

Hai cincuenta anos que se publicou. O disco supuxo  a consagración do grupo e da súa música pero, sobre todo da  súa entrada no mundo da “cultura” como expresa aquela portada na que se mesturan Oscar Wilde e Johnny Weissmüller, Einstein e Mae West.

Quizais a mellor expresión desta explosión da xerarquía cultural, da crise do elitismo sostido nunha falsa división clasista entre alta cultura e a emerxente cultura pop fose que o equipo do paleantopólogo Donald Johanson ,  en 1974, cando descubriu o conxunto de fragmentos óseos dun homínido  de entre 3,2 a 3,5 millóns de anos de antigüidade, estivesen a escoitar “Lucy in the Sky with Diamonds” e decidiran poñerlle o nome de Lucy a aquela femia de pelve bípede da especie tecnicamente denominada “Australopithecus afarensis” e que popularmente identificamos con Eva.

Luns, 29 de maio de 2017