Nos
debates entre xentes reflexivas acostúmanse escoitar, con frecuencia, dúas
afirmacións contraditorias, ámbalas dúas tan
útiles como manipulábeis. Unha, parafraseada, reitera que a historia non
se repite máis que dúas veces, segundo Hegel, seica; ao que Marx lle engadiu: unha
como traxedia e outra como farsa. A segunda, de paternidade discutida, estas frases
son necesariamente patruciais, que os pobos que non coñecen a súa historia
tenden a repetila, enténdase que o problema está cando as cousas se fan mal,
isto é tenden a repetir os erros, ou, o que é peor, as barbaridades. Isto
acontece con infortunada frecuencia.
Paréceme
que poucas razóns temos para ser optimistas. O pánico polo cabreo do Oriente
Medio (encirrado pola irresponsabilidade, como vimos onte, dos que desexan
converter o que é unha disputa colonial polos recursos enerxéticos nunha
atávica guerra de relixións que sempre gañaron os bos dende a reconquista
española, as gloriosas cruzadas ou a recuada
do imperio otomán) prendeu con éxito nos sectores máis conservadores das
sociedades europeas, esténdese entre as clases medias deterioradas e limitadas
no seu consumismo e irrita os que entenden os refuxiados e inmigrantes como competencia
desleal por salarios de miseria e non como man de obra barata.
A
campaña das presidenciais galas andou onte por estas reviravoltas manipuladoras
da historia. Mentres o desexado polo mundo financeiro e empresarial, os partidos tradicionais e as
clases medias depauperadas, Macron, visitou a vila mártir de Oradour-sur-Glane onde as
Waffen SS fixeron outra das súas miles de animaladas e na mesma non desaproveitou
o tempo para marcar o fío que une a Sra. Le Pen coa OAS que argallara o
asasinato do xeneral De Gaulle e que o público coñece a través de Chacal, a novela de Frederick Forsyth.
Ese mesmo día o FN da Sra. Le Pen tivo que cesar o seu presidente interino que había tres días
que asumira esa responsabilidade, polas duras e verosímiles acusacións de
“negacionismo” aireadas polo diario católico La Croix.
Non
son tempos doados para o optimismo. Tampouco para confundirse de inimigo. Os soños
de que os problemas se resolven se non hai inmigrantes, nin refuxiados, nin
tendas dos chineses, que o final todo volverá a ser como nos tempo dos “ soares”
e dos negocios, que as clases medias poderán saír cos carriños da compra ata os
topes e regresar ás viaxes polo mundo, que os “yihadistas” vainos controlar a ira divina de Trump e que
ben nos merecemos a tranquilidade na vella Europa... non son máis que ilusións,
soños.
Joseph
Roth, do que xa falei hai uns días, escribiu, en 1937, un posfacio á segunda
edición ao seu Judeus errantes
(1927), que nunca chegou a publicarse. Copio: “Mas havia muitos judeus alemães (....) que não só imaginavam que sem a
afluência dos judeus orientais correria tudo sobre rodas, como até instigavam
os lacaios plebeus contra o estrangeiro desamparado, como quem instiga os cães
contra os vagabundos. Mas quando o lacaio chegou ao poder, o porteiro ocupou a
“casa senhorial” e todos os cães de guarda
se soltaram, o judeu alemão reparou que
perdera a pátria e ficara
desprotegido...”
As
urnas cargas o demo, sobre todo cando só nos dan a elixir entre a falsa vella
realidade e esa mesma velleira tristeza cargada de bombo patrioteiro.
Sábado,
30 de abril de 2017