domingo, maio 14, 2023

CIENCIA E POESÍA NA “MINI” CON PEPE PINTADO VALVERDE

 


    Amigos e amigas:

    Nesta ocasión quixemos dar un chimpo nas nosas lecturas poéticas, aínda que preferimos facelo con rede, protexidos pola contrastada experiencia do proxecto Neuston que formulou o noso conveciño da Ramallosa e científico titular do Instituto de Investigacións Mariñas do CSIC, Xosé(Pepe) Pintado Valverde.

    Tomando como metáfora o neuston, que define a comunidade de organismos que viven asociados á superficie, na interface auga aire, este proxecto explora a interface ciencia-arte, suscitando un diálogo na contorna do mar e das ciencias mariñas en Galicia.

    O Proxecto Neuston, proposto como un experimento transdisciplinario, estableceu a colaboración entre quince científicos do Instituto de Investigacións Mariñas (CSIC) e quince artistas plásticos ou literatos. Tomando como punto de partida unha publicación científica, o investigador expuxo ao artista un aspecto concreto do seu traballo, que serviu de inicio a un diálogo a partir do cal o artista realizou a súa proposta.

    Para que vos fagades unha idea máis concreta do que se vai amosar e escoitar o sábado 20 de maio na “Mini” deixámosvos un enlace no que podedes botarlle un ollo ao proxecto (https://doi.org/10.4000/midas.896).

    Acompañando a Pepe Pintado estarán tres dos 15 artistas que interviñeron no proxecto os poetas Xosé Mª Álvarez Cáccamo e Gonzalo Navaza e o escultor Fernando Casás. Ademais poderase contemplar imaxes do Proxecto Neuston.

    Se vos presta escoitar o relato deste innovadora mestura entre ciencia e arte argallada por Pepe Pintado, alí estaremos.

    Será o sábado 20 de maio e comezará ás 12.15h, cunha duración aproximada de 45 minutos. Para limitar posíbeis  interrupcións durante a lectura A Mini abrirá as súas portas ás 12h.

    As intervencións poéticas están pensadas para celebrarse no exterior, o pé mesmo da Fonte de Zeta, pero como non sempre o demo do tempo nos deixa, no caso de ser preciso poderemos resgardarnos no interior da taparía.

    Graciñas

    Nota: De ter interese en compartir mesa e mantel con Pepe Pintado podedes facer a reserva no 646 74 93 28 ou en resposta este post.

 

 

xoves, abril 27, 2023

De Compostela ao exilio interior. Unha biografía de Paco del Riego

 


    De Compostela ao exilio interior. Unha biografía de Paco del Riego

    Mañá venres 28 de abril, será todo un pracer acompañar ao amigo de vello e longo percorrido, Antón Mascato, na presentación da súa biografía De Compostela ao exilio interior que con tanto esmero acaba de publicar a Editorial Alvarellos.

    Paco del Riego para Antón Mascato foi sempre o faro que marcaba a dirección no traballo editorial e no compromiso de nación. Tratouno durante décadas e foi un dos seus primeiro biógrafos, xa na altura de 2002. Daquela ambos coincidían polo Miñor, Paco cos seus paseos de verán por Lourido; Antón indo e vindo do Grove ou de Vigo a Gondomar.

    Bo coñecedor pois, Antón Mascato, da persoa a quen este ano se lle dedica o Día das Letras Galegas. Eu que tamén o tratei nas súas estancias miñorás sempre admirei o sentido da disciplina do militante político que foi Paco del Riego.


    Se vos presta saber algo máis de quen foi e que fixo Paco del Riego, non deixedes de acudir a presentación e, en especial de ler o libro de Antón.

A. Mascato. Foto: C. López
    Será ás 20.30h. na Aula Ponte de Rosas; sede do Instituto de Estudos Miñoráns.

luns, abril 24, 2023

LECTURA POÉTICA NA MINI: CON XABIER XIL XARDÓN

 


    Amigos e amigas:

    Se as últimas lecturas poéticas caracterizáronse, en certa medida, pola presentación pública, en canto á poesía, de novas voces, nesta ocasión teremos a un poeta novo de longa mais de longa traxectoria, que gusta da palabra dita e escatima a escrita, pois tennos dado menos libros impresos dos que desexaríamos.

    Tratase de Xabier Xil Xardón, da colleita dos primeiriños anos oitenta e ben regada polas augas do Limia.Estudou Filoloxía Galega na U. de Vigo e exerce como profesor no ensino secundario.

    Dende os anos estudiantís participou en certames da universidade e gañou os premio Antón Tovar (2007) e Eusebio Lorenzo Baleirón (2008, este co poemario Cando menos a derrota (2009, Sotelo Blanco Edicións).

    Así entre o berro reivindicativo e o asubío da retranca foi construíndo a súa obra poética Detéxtonos (2018, Positivas), O contaxio (2019, Urutau), mentres non deixaba de participar en publicacións colectivas e en grupos poéticos como as “Redes Escarlata” ou a “Hostia en Verso”.  

    Se vos presta escoitar a voz potente e telúrica de Xil Xardón, alí estaremos.

    Será o sábado 29 de abril e comezará ás 12.15h, cunha duración aproximada de 45 minutos. Para limitar posíbeis  interrupcións durante a lectura A Mini abrirá as súas portas ás 12h.

    As intervencións poéticas están pensadas para celebrarse no exterior, o pé mesmo da Fonte de Zeta, pero como non sempre o demo do tempo nos deixa, no caso de ser preciso poderemos resgardarnos no interior da taparía.

    Graciñas

    Nota: De ter interese en compartir mesa e mantel con Xabier Xil Xardón podedes facer a reserva no 646 74 93 28 ou en resposta este post.

 

xoves, abril 13, 2023

 


Este sábado 15 de abril, a Comisión pola Memoria Histórica do Baixo Miño, Condado e Louriña organizamos un ato simbólico nun dos escenarios chaves da represión franquista no Baixo Miño, o Mosteiro de Oia.

    Por el pararían case 5000 represaliadxs de distintas orixes, ideais e condicións, entre o ano 1937 e o 1939.

    Para dignificalos e lembralos contaremos con dous dos mellores historiadores do país sobre a temática; Carlos Méixome e Kiko Paz Antón.

    Previamente, ás 11h30 farase un pequeno percorrido polo Mosteiro, visitando concretamente a parte dos "Presos do Mosteiro". Para esta visita fará falta facer inscrición previa no 605789915, xa que as prazas son limitadas.

    Achégate e difunde!

    Pola memoria republicana e libertaria!

mércores, abril 12, 2023

Vermellos e laicos e Os mestres mortos daquel verán

 


    O próximo venres, 14 de abril, ás 20h na Libraida de Gondomar (Rúa Rosalía de Castro, 13), será todo  un pracer acompañar ao amigo e compañeiro Narciso de Gabriel na presentación dos seus dous últimos libros Vermellos e laicos. A represión fascista do maxisterio coruñés (2021) e Os mestres mortos daquel verán (2023) nos que se achega tanto aos alicerces do nacional-catolicismo escolar como á mecánica do proceso depurativo do maxisterio ou á tipoloxía das sancións, así como a unha serie de historias de vida como as do seu admirado Arxmiro Rico Taboada ou as das mestras María de Miño e Mercedes de Monelos, brutalmente maltratadas e asasinadas, ou do miñorán de vida durante anos, el e a súa familia, Víctor Fraiz Villanueva.

    Conmemoraremos así o día da República que non deixaron ser.

    Por se vos prace.

martes, abril 11, 2023

Os aires republicanos

    Andei estes días pasados polas terras occitanas que abeiran os ríos Lot e Garonne. En calquera recanto podías deterte ante a fachada dunha igrexa católica, ou protestante, que ben sufriron aquelas terras chás polas disputas relixiosas, marcadas coa lenda revolucionaria; facer un alto, no centro de Agen, para retratar un lanzo de memoria da II República; achegarte a Montauban para facerlle unha visita á tumba de quen quizais mellor personifique a xeira republicana; mercar, en librarías de vello, algunhas memorias intimas de La Guerre d´Espagne ou de súpeto bater coa familiaridade da espiritrompa, da lingua das bolboretas que imaxinara Rivas e puxera en imaxes o ribeirao de adopción e vida, José Luís Cuerda.

    Todo semellaba insistir, naquela semana laboral para os franceses e de exhibicionismo nacional-católico en España, que nos sete días seguintes ficara comprometido para participar en varios actos. O primeiro, e por partida dobre, o mesmo día da conmemoración republicana, o venres 14,  quizais na estela do mestre don Gregorio e do cativo Moncho, quedara de acompañar ao amigo, dende a vella Compostela, dunha Fonseca que se   esmiuzaba en anacos mentres os estudantes nos pechabamos nela con reiteración, Narciso de Gabriel, para que nos presente os seus dous últimos libros Vermellos e laicos. A represión fascista do maxisterio coruñés (2021) e Os mestres mortos daquel verán (2023) nos que se achega tanto aos alicerces do nacional-catolicismo escolar como á mecánica do proceso depurativo ou á tipoloxía das sancións así como a unha serie de historias de vida na que nos podemos volver a aproximar ao seu admirado Arxmiro Rico Taboada ou ás mestras María de Miño e Mercedes de Monelos, brutalmente maltratadas e asasinadas ou ao miñorán de vida durante anos, el e a súa familia, Víctor Fraiz Villanueva. Será pois un pracer acompañar, o venres, 14 de abril, ás 20h na Libraida de Gondomar (Rúa Rosalía de Castro, 13),  a Narciso na presentación dos seus libros.


    Pero unhas horas antes será para nós ben grato participar no xantar da República, no “Cupo sen fundo” de Goián, argallado como de costume pola dinámica e sempre atinada “Comisión pola Memoria Histórica do Baixo Miño, Condado e Louriña” que este ano homenaxeará a Raúl Francés, eu dígolle pai, para distinguilo do amigo homónimo dende os tempos de Narciso en Compostela. Os Francés foi unha das familias máis perseguidos polos facciosos sublevados nas terras do Porriño e da Louriña e a fronte da súa memoria, de José, Eleazar, Antonio, Asunción, Eladio... estivo e continua sempre Raúl, o fillo de José, asasinado en Tui o 27 de agosto de 1936.

    E ao día seguinte, sábado 15 de abril, de novo por iniciativa da “Comisión pola memoria” participaremos, xunto ao tamén amigo, o músico e investigador, Quico Paz Antón, na homenaxe aos presos que padeceron no Campo de concentración de Santa María de Oia toda clase de penurias. Será a partires das 11,30 despois dunha breve visita á parte do Mosteiro que ocuparon os presos. Para esta visita é preciso ao haber limitación de prazas, no 605 78 99 15.

   Moito pesar me queda por non poder acompañar aos amigos e compañeiros Suso (Xesús Andrés López Piñeiro) e Foz (Luís Gonçalez Blasco)  na presentación dos seus libros,Castelao. Plástica e pensamento (1903-1916) e Celso Emilio Ferreiro, naacionalista galego, na “quedada” anual á que tampouco poderei asistir. As datas, ás veces non son doadas de casar.

    Por se vos prace, vémonos o venres 14 ou o sábado, 15, ou os dous días se queredes. 















luns, marzo 20, 2023

Á MINI ACHEGA OUTRA NOVA VOZ POÉTICA. XABIER BOUBETA PRESENTA O REGRESO DE VÍTOR SÁNCHEZ

 

   


Amigos e amigas

    Esta andaina poética da Mini caracterizouse, en certa medida, pola presentación pública de novas voces poéticas. Así podemos considerar as sesións protagonizadas por Ánxel Huete, Fernando Casás ou  Maurizio Polsinelli. Nesta ocasión, dende a outra beira da ría, achegarase ata nós Xabier Boubeta co seu primeiro libro: O regreso de Vítor Sánchez (Morgante, 2022).

    Xabier Rial Boubeta (Cangas, 1967) naceu nun fogar de tres irmáns en terra labrega de nai e pai en mar aberto. Medrou no soño dunha pelota, no teatro con Vázquez Pintor, nas aulas de Casares e Bernardino Graña, na Filosofía en Compostela, no cuarto negro do punk rock, no amor ás cousas pequenas, a familia, a sinxeleza; na xustiza, na igualdade, a timidez, as melancolías; no sabor da ría, na Galiza, en Azinhaga!. Licenciado en Filosofía e Ciencias da Educación, doutor en Psicoloxía Social é funcionario da Escala Técnica Superior da Universidade de Vigo.   

    Na súa particular homenaxe aos mestres asasinados e a todas as persoas represaliadas en Cangas tras a sublevación fascista de 1936, rescátanos ao mestre Vítor Sánchez  nun relato que progresa, ata o seu desenlace, en versos de concentrado lirismo e potentes  imaxes para reivindicar a memoria e a dignidade das persoas.



    O regreso de Vítor Sánchez é a súa única obra publicada, pero no seu forno hai varios poemarios agardando

    Será o sábado 25 de marzo e comezará ás 12.15h, cunha duración aproximada de 45 minutos. Para limitar posíbeis  interrupcións durante a lectura A Mini abrirá as súas portas ás 12h.

As intervencións poéticas están pensadas para celebrarse no exterior, o pé mesmo da Fonte de Zeta, pero como non sempre o demo do tempo nos deixa, no caso de ser preciso poderemos resgardarnos no interior da taparía.

    Se vos presta.

    Graciñas

    Nota: De ter interese en compartir mesa e mantel con Xabier Boubeta podedes facer a reserva no 646 74 93 28 ou en resposta este post.

 

venres, marzo 03, 2023

luns, febreiro 20, 2023

A catástrofe do “Prestige” na literatura nas “lecturas poéticas” da Mini



Amigos e amigas

    Hai uns catro meses cumpríronse dúas décadas de cando o mar de Baiona, e o de case todo o país, ennegrecía como no peor dos pesadelos. Un petroleiro partía en dous e vertía nas nosas costas preto de 80.000 toneladas de petróleo cru, causando unha das maiores catástrofes ecolóxicas da historia e unha máis na longa lista das acontecidas nas nosas costas. Daquela ergueuse a vontade dun pobo ao berro de “Nunca mais”. Tamén ecoou o desastre na nosa literatura.

    



    Sobre estes ecos, falaranos a profesora Camiño Noia, de longa traxectoria como docente e investigadora, que foi, ata a súa xubilación, catedrática de Lingua e Literatura galegas da Universidade de Vigo.

    Camiño Noia fará un percorrido pola produción poética e narrativa producida pola catástrofe do Prestige, comentando algún dos libros que se refiren ás circunstanciais previas e posteriores a rotura do petroleiro e lerá poemas sobre a cuestión.

    A achega da profesora Noia completarase coa lectura de poemas emerxidos daquel desastre por parte de Xosé María Álvarez Cáccamo, Xavier R. Baixeras e Manuel Forcadela.  

    Será o sábado 25 de febreiro e comezará ás 12.15h, cunha duración aproximada de 45 minutos. Para limitar posíbeis  interrupcións durante a lectura “A Mini” abrirá as súas portas ás 12h.

    As intervencións poéticas están pensadas para celebrarse no exterior, o pé mesmo da Fonte de Zeta, pero como non sempre o demo do tempo nos deixa, no caso de ser preciso poderemos resgardarnos no interior da taparía.

    Se vos presta. Agardamos por vós.

    Graciñas

    Nota: De ter interese en compartir mesa e mantel con Camiño Noia, podedes facer a reserva no 646 74 93 28 ou en resposta este post.

 

domingo, febreiro 19, 2023

En Vilalba

    Foi todo un pracer achegarse ata Vilalba convidado polo Instituto de Estudos Chairegos (IEsCha), canta faltiña nos fan asociacións cidadás como esta, oxalá que incen; para falar de memoria, de historia e das leis de memoria. Fomos acollidos por amigos de longo percorrido e presentados pola súa presidenta, e tamén amiga, Marisa Barreiro.

    Déixovos o enlace co faladoiro que eles presentan na súa páxina, por si a alguén lle pode interesar.

    Por certo tampouco deixamos de mercar un queixiño de San Simón.

    Mil grazas polo convite.

https://estudoschairegos.gal/conferencia-de-carlos-meixome-unha-cata-na-nova-lei-de-memoria-democratica-casa-da-cultura-de-vilalba-video-resume/?fbclid=IwAR3cAb0k2iTj-7IBfuWVnujfENvAuJiVQH0_UJCRtbmr8U6VLroxd9W57Pg

Criptografías no Miñor

 


Prezados amigos, prezadas amigas

    Unha das parellas artístico-literarias máis consolidadas do panorama cultural, de gran parte do mundo, e, por descender ao concreto, de Galicia, e, con maior precisión, a un dos seus ámbitos de actuación, o miñorá, é sen dúbida a formada por Xosé María Álvarez Cáccamo (Pepe Cáccamo) e máis Baldo Ramos, celanovés de nacenza pero enxerido no Miñor e longas etapas anuais e ata, nalgunha altura, profesionais. Nin é a primeira vez, nin ao mellor a última, e nón digamos a derradeira, que xuntos armaron exposicións ou compartiron proxectos literarios. Dende 2014 os seus mundos literarios comezaron a orbitar arredor da poesía visual, sobre o libro como soporte plástico e sobre a obxectualidade da palabra poética.

    Criptografías son poemas visuais “de liña letrista” que conversan con textos poéticos escritos coa intención de esvaecer a autoría nunha voz común que fai enormemente singular esta proposta que foi coidada co esmero profesional, ao que xa nos ten acostumado, polo seu editor Henrique Alvarellos.

    Os tres, Pepe Cáccamo, Baldo Ramos e Henrique Alvarellos estarán o venres 24 de febreiro ás 20h na libraría Libraida de Gondomar (Rosalía de Castro,13). A nós cábenos o honor de ofrecerlle a cerimonia do saúdo.

    Achegádevos pois seguro que é do voso interese.



martes, xaneiro 17, 2023

Facedores de imaxes. Fotografía e sociedade en Vigo. 1870-1915

 


Este é o paradoxal relato das vidas e da   obra dunha parella -Filippo Prosperi,    Candida  Otero - que publicou fotografías nas mellores revistas galegas e estatais, premiárona en concursos, concorreu a exposicións, fotografou personaxes -Curros Enríquez, Elduayen, Cánovas- e feitos de primeira    magnitude -   pegadas da guerra colonial cubana ou alicerces do Vigo     moderno- e cuxa herdanza, misteriosamente, consiste nun par de centos de fotografías.

F. Prosperi. Matadoiro e Ribeira do Berbés, ca. 1895

    O amigo Vítor Vaqueiro ten unha pulsión renacentista que o empurra á diversidade. Químico, e, en tempos, profesor da materia; doutor en Ciencias da Comunicación, fotografo e estudoso da imaxe, a súa tese de doutoramento foi sobre a obra fotográfica dos Pacheco; etnógrafo como na súa Guía da Galiza Máxica  (Galaxia, 1998), e outros que viñeron despois; narrador de distancias curtas como en O soño dirixido (Ir Indo, 1992), da que hai unha segunda edición ampliada (Galaxia, 2010), ou mesturando ensaio e narración  como Os espellos do tempo (Galaxia, 2008); tense achegado tamén ao ensaio sociolingüístico, con Nicolás Jamardo, en Da identidade à norma (Laiovento, 2017) e cunha  extensa obra poética da que fixo a última entrega 1968 (laiovento, 2018. 

Foto: Merce Caeiro



Cóubome o pracer de acompañalo na presentación en Gondomar destes dous últimos títulos e o próximo venres estaremos con el para saber de Fillippo Prosperi e de Candida Otero e do Vigo de entre século pois tampouco a historia é allea ao amigo renacentista.

Por se vos prace estaremos na Libraría “Libraida” de Gondomar(Rosalía de Castro,13) o venres 20 ás 20h.

venres, xaneiro 13, 2023

Á MINI SEGUE A PRESENTAR NOVAS VOCES POÉTICAS. MAURIZIO POLSINELLI PRESENTA O DEBER DO LUME


Amigos e amigas

    Nesta nova andaina poética a Mini argallou, en certa medida, a presentación pública de novas voces poética, novas no seno literario, foron as experimentadas obras plásticas de Ánxel Huete, por certo autor da ilustración da capa do libro de Maurizio, e Fernando Casás ás que nunha altura determinada quixeron expresarse a través da creación literaria e estiveron con nós.

Nesta ocasión será un músico e filólogo, romano de nacenza, que nos achegará, case de estrea, a súa voz poética a través presentación do seu primeiro libro O deber do lume (Embora,2022).

Deixámosvos a súa autopresentación para que o coñezades e vos animedes a vir escoitalo:

Vivín en Roma máis de corenta anos. Alí licencieime en      filoloxía románica e en piano. Traballei de organista e profesor de lingua e fun fundador, xunto a Claudio Orlandi, do grupo de rock    progresivo PANE. 

No 2008 coñecín, aínda en Italia, a Carmen Penim, coa cal fundamos  o dúo 2naFronteira. A musicalización de poemas galegos -dende Rosalía ata a máis novas voces   da poesía como Pepe Cáccamo, Baldo Ramos, Eva Veiga etc...- foi dende o inicio o principal enfoque de   traballo do dúo.  É precisamente no ámbito do traballo con Carmen no que entro por primeira vez en contacto coa poesía galega,  podendo sen dúbida dicir que o galego me entrou a través da música. 

Neste sentido, particular importancia tivo para min o encontro coa poesía de Xosé María Díaz Castro. O traballo de tradución” en música de Nimbos fixo que   me dera conta da naturalidade coa que o galego estaba a instalarse nas miñas ferramentas expresivas.

Ademais, o italiano e o galego comparten moito máis que léxico. E máis aló do italiano, é o romano (o dialecto da miña cidade) o que máis características lingüísticas comparte co galego (locucións verbais, contraccións e toda unha serie de elementos de “aforro” lingüístico, etc...). En definitiva, escribir en galego é para min algo que xorde dun xeito bastante natural. Atreveríame a dicir, íntimo, polos trazos lingüísticos que me levan directamente ás miñas primeiras experiencias coa linguaxe (crieime nun entorno romanofalante).     

Levo escribindo en galego dende hai uns anos e tiven a sorte de atoparme con persoas fantásticas que creron dende o principio nos meus traballos. Falo de Carmen, por suposto, de Pepe Cáccamo, de Diana Varela Puñal e de Xulio Valcárcel (os dous últimos son os editores domeu primeiro poemario O deber do lume, (Medulia,2022).

Galicia, en xeral, ofreceume a posibilidade de dar a coñecer a miña obra, grazas sobre todo aos moitos certames literarios que aquí se organizan. Quedei finalista no III Premio de Poesía Florencio Delgado Gurriarán no 2021, no IV Premio de Poesía Eduardo Pondal e,hai só un mes, gañei o V Premio de Poesía Torre de Caldaloba, organizado polo concello de Cospeito, co poemario Cartografía dos tránsitos que se publicará este ano.

Levo dende o 2013 vivindo de forma estable en Galicia,no Morrazo, que visitaba nas vacacións de verán xa dende o 2008. Despois de corenta anos vivindo en Roma, podo dicir que non cambiaría nunca as fontiñas de Coiro -onde vivo- coas fontane de Bernini, nin o musgo das igrexiñas da Limia (que inspiran O deber do lume e de onde é orixinaria Carmen) por toda armore do Vaticano.

O libro O deber do Lume é unha homenaxe a Carmen e as súas raíces raianas. O poemario conta cun prólogo de Pepe Cáccamo, que de forma maxistral entrega ao lector unha interpretación exquisita  do mundo subxacente ao texto. Dito en poucas palabras, podease considerar unha biografía lírica, se non fose pola contaminación provocada polo eu poético. Entón, mellor sería considerar este poemario como un exercicio de translación lírica, feito dende o cariño e dende o amor por esta muller e por esta “nosa” terra.

  

    Será o sábado 21 de xaneiro e comezará ás 12.15h, cunha duración aproximada de 45 minutos. Para limitar posíbeis  interrupcións durante a lectura A Mini abrirá as súas portas ás 12h.

As intervencións poéticas están pensadas para celebrarse no exterior, o pé mesmo da Fonte de Zeta, pero como non sempre o demo do tempo nos deixa, no caso de ser preciso poderemos resgardarnos no interior da taparía.

    Se vos presta.

    Graciñas

    Nota: De ter interese en compartir mesa e mantel con Maurizio Polsinelli podedes facer a reserva no 646 74 93 28 ou en resposta este post.



 

O mitin do Coliseo Noela (6)

 

Teatro Noela


    Na compaña dos outros dous membros do triunvirato, Calvo regresou a Noia. Era o 1º de setembro. Na ponte de San Xusto de Toxosoutos agardaban polos ilustres visitantes 23 automóbiles, que os acompañaron, en rechamante caravana, ata a capital do distrito. Segundo a súa prensa, o recibimento foi “colosal” e o Coliseo Noela agardábaos coas súas mellores galas e cun gran retrato do rei envolvido na súa bandeira. Na mesa presidencial figuraban os triunviros, rodeados de alcaldes e ex alcaldes do distrito.

Alfonso XIII
UMN 4/8/1930

    Iniciou os parlamentos García Rudiño, o home forte de Calvo en Noia. Continuounos o cordobés Medina Togores (1887-1934), home forte do Conde de Guadalhorce, do que era parente, que exerce durante a “tournée galaica” como auténtico secretario xeral do partido. Togores era amigo persoal de Herrera Oria, foi subdirector de El Debate e activista da ANC de P. Nas constituíntes de 1931 presentouse por Acción Popular e foi un dos impulsores da conversión de Gil Robles en “jefe” de “todos los católicos españoles”. Na CEDA desempeñou importantes funcións internas. En 1933 encabezou unha coalición antimarxista en Córdoba e foi o candidato máis votado. Faleceu ao ano seguinte.

   O orador máis agardado era Calvo, sen dúbida. Aproveitou para inflamar o entusiasmo dos seus fieis, anunciando a “posibilidade” de concorrer ás eleccións polo distrito noiés, a pesar desas “hojas incluseras, con afirmaciones gratuítas, infundadas y capciosas respecto de la obra de la dictadura”. Como sabemos, as eleccións a Cortes non se convocaron ata case un ano despois e fórono baixo un réxime republicano. Calvo non se presentaría por Noia, senón polo Carballiño.

    Despois de quentar os ánimos, o poderoso ministro de Primo enredouse en refutar o contido da famosa folla que non deixara de circular dende a súa primeira visita. Acabou desbocándose, entrando ao trapo e demandando á “familia liberal” que dese a cara. O resultado foi un retruque por parte dun sector dos asistentes. As chanzas provocaron unha boa barafunda e mesmo que se escapase algún que outro lapote. Primo “junior” non falou, aducindo afonía, aínda que recibiu os entusiastas aplausos dos seguidores do seu pai.   

    Sobre un cento de persoas acudiron ao  banquete. No exterior do local animaba o acto unha banda de música; no interior, a orquestra do mestre Ortiz. Abriu os discursos o “fogoso orador” Joaquín Agra Cadarso, irmán de Blas, ao que nos referimos na anterior entrega, quen, despois de deitar gabanzas a eito sobre “aquel que nos alienta y da animos para proseguir”, en referencia ao finado Primo, fíxoo tamén sobre Calvo, Primo novo e mais Guadalhorce e comprometeu o seu apoio, e o de milleiros de homes do distrito, para que este fose “sempre” representado polo ilustre Calvo Sotelo.

    O que fora, con brevidade circunstancial, alcalde da vila, pero exercía como verdadeiro xefe político da extrema dereita local, García Rudiño, foi recibido con afervoados aplausos e ratificou as palabras de Agra e o desexo de que fose Calvo quen os representase nas Cortes. Rudiño salientou que o líder monárquico debería sentirse ben orgulloso ao ollar á súa beira os que antes estaban nas fileiras de enfronte; era unha chiscadela a si mesmo, que militara no liberalismo democrático nos primeiros andares do século.

Medina Togores

    Tomou de novo a palabra Medina Togores quen, nun intenso discurso ideolóxico, gabou tanto a política do xeneral en Marrocos como a de Guadalhorce en Fomento e a de Calvo en Facenda, deténdose en lembrar a valentía deste último e o seu decisivo labor na loita contra as esquerdas tanto no Ateneo de Madrid como en Valencia ou no Carballiño. Ao tempo, confirma a pretensión de Calvo de concorrer polo distrito nas futuras, e incertas, eleccións.

    Ergueuse por fin Calvo no medio dunha gran ovación. Saudou os amigos presentes cos que mantiña vínculo de afecto dende había anos e afirmou que a súa candidatura sería aceptada case con unanimidade, agás pola exigua minoría que fixo circular por “corrillos y tertulias unas hojas incluseras”. Chiscáballe así o ollo ao artigo 29, que proclamaba electo o candidato único, sen precisar de votacións. Aproveitou agora para fidelizar os seus e atacou, con saña, as distintas pólas do liberalismo, en especial ao Conde de Romanones, ao que lle recriminou o seu fracaso no norte de África contrastándoo coa actuación da ditadura que legalizara a situación dos prófugos, reducira o servizo militar, abordara o problema dos salarios e comezara un intenso plan de obras públicas. Iso é a verdadeira democracia, concluíu.

    Primo seguía afónico. Aínda así pronunciou unhas palabras, para expresar que levaría sempre no corazón o cariño que se lle amosaba. Rematou Guadalhorce, exaltando a personalidade de Calvo e confirmándoo como futuro candidato do distrito. Ben sabemos que nunca o foi.

Publicado en Nós-diario 24/12/2022