Notas para agardar 2

Dixemos onte que estes “retallos” arrastrounos a unha costaneira máis política da que quixera o seu autor. Tampouco era cuestión de mirar para outro lado. Xa que logo vou arriscar unhas opinións para que non sexan compartidas por todas as persoas que as poidan ler, ou si, se queren.

Coido que o “procés”, algúns chámanlle “desafío, catalán é prexudicial para a “cuestión” galega. Non só porque como é  sabido a inserción da economía galega no marco español e europeo é ben diferente da catalá; ou porque as elites galegas, en moitas ocasións alleas, mesmo catalás, renunciaran, xa hai, ao exercicio de calquera caste de poder político máis alá da xestión, a cambio de carreiras persoais ou familiares, máis ou menos brillantes, na administración, na política ou na milicia. Manuel Veiga estudou a cuestión, parcialmente, a través das páxinas do Faro de Vigo, e publicouno, en resumo, baixo o rótulo de O pacto galego na construcción de España (A Nosa Terra, 2003). Franco, Fraga (o pobre non chegou a tanto) ou Rajoy son exemplos doados de lembrar pola súa proximidade. Poderiamos poñer outros nomes máis recuados.

E non só polo anterior, senón tamén porque provoca a exaltación españolista e debilita unha posible e para nós necesaria alianza cara a unha configuración plurinacional do estado ao situar a “cuestión” catalá noutra orde de cousas. E sobre todo é ao que mais lle temo porque pode provocar un desenfoque no nacionalismo galego, por mor do seu eterno complexo de liliput, como xa lle aconteceu na década dos oitenta do pasado século. Naquela altura  estragou anos ensimesmado polo “patriotismo vasco” ata que a extensión do sufrimento non compartido rematou por esgotar tamén os vascos, os mortos e os matadores dunha e doutra banda, convencidos xa de que a súas lexitimas reivindicacións, as duns,  eran incompatibles coa irracionalidade inhumana. Agora o nacionalismo galego pode ficar obnubilado pola lexítima reivindicación da cidadanía catalá, realizada dende un admirábel e escrupuloso exercicio de democracia, e arrastralo a confundir oriente con occidente.

Resaltar a referida lección de democracia que nestes dez últimos anos nos ofreceu a cidadanía catalá que foi quen de responder a vontades democráticas negadas,   incumprimentos reiterados, negativas constantes, desprezos incesantes, con fortaleza nas rúas e contención nos xestos, nas expresións, no respecto ás opinións e en civismo democrático. Esa lección non vai dirixida só á España carpetovetónica senón tamén a unha Europa que queira ser plural, que valore as achegas da diversidade, que pretenda pular por unha concepción social, que rexeite a xenofobia e queira poñer límites aos mercadores depredadores. En fin unha Europa na que o ex primeiro ministro dun país coa metade de extensión e poboación que a provincia de Pontevedra poida ser presidente da Comisión.

Constatar a incapacidade extrema do nacionalismo español e non só na súa formulación borbónica para admitir a expresión libre das  nacións non españolas. Unha incapacidade que reflectiu con certeza John Carlin nun artigo que rexeitou El pais e supuxo o abandono das súas colaboracións no xornal do réxime.  Publicado finalmente no Times di o xornalista: “Tengo un interés más que académico en este despliegue lento hacia el desastre. Mi madre es española, de Madrid. Viví 15 años en Cataluña hasta que me mudé a Londres, hace cuatro años, pero siempre he querido regresar y solicitar un pasaporte español después del referéndum sobre el Brexit. Me encanta España, así que estoy contra la independencia catalana, pero nunca he amado la política española, especialmente la peligrosa cepa autoritaria representada por la gente en el poder hoy y compartida por gran parte de la clase política madrileña. Nunca he olvidado una conversación que tuve hace 15 años con un hombre que sigue siendo un pilar de ese régimen. “No soporto a los catalanes”, exclamó. “Siempre quieren hacer un trato. ¡No tienen principios, por Dios! ¡No hay principios!”. Carlin está nesa envexábel  posición que procuran os antropólogos culturais de “nin dentro nin fóra”, nin é un paracaidista nin participa dos prexuízos internos polo que a súa opinión é de considerar.

Para rematar por hoxe, constatar a incapacidade, a pesar dalgún tímido intento, da esquerda española de asumir xa non unha proclamación da independencia de Cataluña, ou doutra das nacións non españolas, senón mesmo para aceptar unha formulación federal ou confederal que vaia máis alá da aparente formalidade. En chegado a este punto sempre me lembro da doridas paxinas nas que Castelao, no seu Sempre, expresa os seus frustrados sentimentos ao relatarnos os avatares, na súa acepción normal, non pensen os máis mozos que falo do termino hindú que fai referencia á encarnación terrestre dun deus, non tanto porque a miña consideración de Castelao sexa laica senón para aclararlle que non me refiro ao filme de Cameron, cando nos lembraba como aquela República, a segunda, que ia para federal ficou en integral, porque rimaba.

Así que estes día limos verbas bárbaras de ultratumba como as Lidia Falcón banalizando a causa das nacións ou as de Sartorius vulgarizando, por retornar ao papel impreso aínda que sexa nun xornal de provincias convertido no novo Santiago matamouros defensor de España, senón tamén de xente máis nova que, cando menos por idade, debería ter unha certa contención e distancia, como Alberto Garzón e xa non o digo con respecto dos dereitos nacionais senón dun modelo político-social, como mínimo caduco, por non empregar verbas bárbaras como as deles.

Xoves 26 de outubro de 2017