A
frase é de Marx. Badiou emprégaa como unha
especie de retrouso no seu último libro (La
verdadera vida. Un mensaje a los jovenes. Malpaso, Barcelona, 2017). A
fermosa expresión de Marx recórdanos que é un magnifico escritor e non só o que
desentrañou os mecanismos de apropiación do capital, da extracción da plusvalía, e a ideoloxía que o sustenta, a alienación. Os
seus textos teñen un gran valor literario, agochado pola intensidade das súas
propostas analíticas; algo semellante pasa con Freud, a quen lemos con
intensidade o contido da súa obra e desatendemos a melodía literaria oculta nas
súas páxinas.
Que
o filosofo francés é un dos grandes pensadores contemporáneos é cousa sabida. Con
este libriño, co que só pretende “corromper” (en sentido socrático) a xuventude
e argüír razóns polas que debe cambiarse “necesariamente” o mundo, deixa de ter
discusión. Un libro platónico, ou mellor socrático, se o que tomou cicuta chegase
a escribir algunha vez, a corrupción que pretende Badiou, como Socrátes, nada
ten que ver co diñeiro, o sexo ou o poder, senón coa “verdadeira vida”, en
palabras de Rimbaud, que non sempre está presente pero nunca está totalmente
ausente; aínda que existe unha “falsa vida”, “unha vida estragada”, a reducida
por todos os medios á pura e simple satisfacción.
A
xuventude ten dous “inimigos internos” que a cominan a afastarse da “verdadeira
vida”. O primeiro é o “que podría llamarse la pasión por la vida inmediata, por
el juego, por el placer, por el instante, por una melodía, por una aventura,
por una fumada de mariguana, por un juego idiota”. O segundo é “la pasión por
el éxito, la idea de convertirse en alguien rico, poderoso, con buena posición
(...) de hallar un buen lugar en el orden social existente”. Os dous inimigos exprésanse
na paixón por queimar a vida e na paixón por construíla. Queimala equivale ao
“culto nihilista por lo inmediato”, construíla, “un culto conservador de los poderes
existentes”. Por iso hai xuízos tan contraditorios sobre a xuventude, para uns
marabillosa, para outro terríbel.
 |
| Alain Badiou |
Considera
Badiou que a xuventude actual, cando menos en Occidente, é máis libre. Xa non
se lle impoñen ritos simbólicos de iniciación e, agora, valorase menos,
“infinitamente menos”, a vellez. A sociedade está invadida polo denominado “xovenismo”,
unha especie de inversión do antigo culto aos vellos plenos de sabedoría; a
ideoloxía do “xovenismo” como ideoloxía da publicidade comercial, impregna a
sociedade que toma os mozos como modelo; renúnciase á sabedoría da vellez a
cambio de aferrarse á xuventude,
comezando pola do corpo, por “estar en forma” como imperativo de quen
envellece, “Hay que ser joven y permanecer joven”. Quizais tamén, cando menos
en aparencia, exista unha menor diferenciación de clase entre a xente nova ao
desaparecer a distancia evidente entre os mozos que cursaban estudos longos e
os que non; probablemente existan outros abismos, marcados agora por diferenzas
de orixe, de lugar de residencia, de relixión, de costume, de certos hábitos de
vestido; quizais estas diferenzas sexan máis profundas, pero son menos formais.
Hoxe
ser novo non é tan malo como antes, é máis ben unha oportunidade. Pero non é
tan sinxelo. Primeiro, porque a ausencia de ritos de iniciación expón os mozos
a unha especie de “adolescencia infinita” e xa que logo á dificultade de regular as paixóns das que
falamos e ademais implica algo que é o mesmo pero á inversa, a puerilización
dos adultos, a súa infantilización que se correlaciona co poder do mercado,
pois a vida é xa a posibilidade de comprar, de mercar xoguetes.
Cando
había unha iniciación simbólica a xuventude estaba “fixa”, agora está
“errante”, non coñece as barreiras, está
desorientada e a pouca valoración da vellez provoca un medo á xuventude “que o acompaña como unha sombra”,
sobre todo na xuventude popular: A situación correlaciónase coa falta de
traballo; porque ter traballo era a última forma de iniciación, por iso a mocidade,
sobre todo nas grandes urbes, é considerada como un problema. Hai tamén diferenciacións entre as
manifestacións estudantís afastadas por completo das revoltas brutais dos mozos
das cidades.
Escribe
Badiou. “Quizá podamos afirmar que las evidentes nuevas
libertades de la juventud demuestran que ya no estamos en el mundo de la tradición.
Sin embargo, también advertimos que esta situación plantea problemas que, en su
mayoría, aun no están resueltos, ni para los jovenes ni para los ancianos. Los
primeros son errantes y generan temor, mientras que los segundos no son
valorados y terminan en instituciones con el único fin de morir “en paz””.
“Aquí
les propongo una idea militante. Sería muy justo organizar una gran
manifestación para crear una alianza entre los jovenes y viejos, dirigida
contra los adultos actuales”(...) “Parece que en la actualidad la juventud debe
saltar, como en el salto del burro, por encima de la edad dominante, esa que va
en promedio de los treinta y cinco a los sesenta y cinco años, para constituír
con el pequeño núcleo de los viejos rebeldes, de los no resignados, la alianza
de los jóvenes desorientados con los viejos inquietos de la existencia. Juntos
, impondríamos la aperturas del camino de la vida verdadera.”
Regresaremos
na procura da vida verdadeira.
Sábado, 29 de xullo de 2017
Ningún comentario:
Publicar un comentario