Unha avioneta na Praza Vermella

Nun día como mañá, hai trinta anos, un mozo alemán, Mathias Rust, na altura con 19 años, a bordo dunha avioneta alugada informou, ao control de tráfico aéreo do aeroporto de Helsinki, que o seu destino era Estocolmo. Mais modificou o rumbo cara ao  leste, desapareceu do control aéreo finés en dirección ás costas bálticas, penetrou no espazo da Unión Soviética, evitou as defensas aéreas e aterrou en Vasilevski Spusk, xunto á Praza Vermella, preto do Kremlin, no centro da capital da URSS. Segundo os expertos, aínda que nunca o confirmou, dende o Báltico seguiu, a escasa altura,  a liña férrea ata Moscova, así evitou os radares.

Gorbachov refírese, nas súas Memorias, á  “disparatada” viaxe que foi como unha labazada que tiveron que encaixar as forzas armadas da “outra” superpotencia. A cousa podíase tomar como unha trasnada e así o fixeron os xuíces soviéticos que encarceraron a Rust durante algo máis dun ano, e logo, deixárono regresar a Alemaña. Ou valorala como fixo o propio Gorbachov: “..., a aterraxe na Praza Vermella foi o sinal de que a nosa seguridade non estaba garantida...”.

Conta o primeiro e derradeiro  presidente da URSS que soubo do “incidente especial” cando estaba en Berlín nunha reunión da Comisión Política do Pacto de Varsovia. Á mesma tamén acudiran moitos dos máximos dirixentes soviéticos aos que lles manifestou que os sistemas de defensa aérea garantían ao cento por cen que en situacións incomparablemente máis complicadas se descubrirían e impedirían violacións do espazo aéreo, polo que só a neglixencia e a desorde reinante nas forzas armadas podían explicar o sucedido. Nos días seguintes máis de 2.000 altos cargos do Ministerio de Defensa foron cesados.

Non era, nin moito menos, a primeira debilidade evidente do sistema defensivo soviético mais era o máis clamoroso e ridículo. Gorbachov equivocábase de plano, non era un problema de desorde no exército, a cuestión era que, había xa tempo, o conxunto do sistema soviético entrara en coma e non foron quen de recuperalo.

Pouco máis de dous anos despois, o 9 de novembro de 1989 caía o muro alemán. Á volta de dous anos, o 25 de decembro de 1991, Gorbachov dimitía como presidente da URSS e esta desaparecía. Está nos libros de historia. Pero segue sen ser acaída a explicación daquel  “estraño incidente”.

Sábado 27 de maio de 2017